saglik

Hipertansiyon Nedir?

Kan dolaşımının sağlanması için bir basınç gereklidir. Bu dolaşım basıncının belirli sınırlar içinde olması gerekmektedir. Bu basıncın normalden fazla olmasına hipertansiyon denir. Hipertansiyonun halk arasındaki diğer adı yüksek tansiyondur. Tansiyon tedavisinde hedef hastanın büyük tansiyonunu 140 mm Hg ve küçük tansiyonunun da 90 mm Hg’nın altına (<14/9) düşürmektir. Yapılan çalışmalar tansiyonunun 110/75 mmHg'a kadar düşmesinin faydalı olduğunu göstermektedir. Kan basıncının aşırı düşmesine ise  hipotansiyon denir; bu durumda büyük tansiyon 90 mm Hg ve küçük tansiyon da 60 mmHg'nın altında gözlenir (<9/6). Tansiyonunuz bu değerin altına düşmedikçe ne kadar düşükse o kadar iyidir.

Hangi Durumlarda Hipertansiyon Gelişir?

Şişmanlık, tuz, alkol ve sigara tüketimi ya da stres gibi değiştirilebilir faktörlerin yanı sıra, yaş, cinsiyet ve ailesel yatkınlık gibi değiştirilemez faktörler nedeniyle de hipertansiyon ortaya çıkabilir. Ayrıca bazı bilinmeyen sebepler de hipertansiyona yol açabilmektedir.

Hipertansiyon Yaygın Bir Hastalık Mıdır?

Hipertansiyon çok yaygın bir hastalıktır. Türkiye’de 18 yaş üstü erişkinlerin üçte birinde hipertansiyon gözlenmektedir. Bu da Türkiye’deki nüfusun yaklaşık 15 milyonunda hipertansiyon olduğunu göstermektedir. Tuz tüketiminin fazla olduğu toplumlarda, kan basıncı yüksekliğine daha sık rastlanır.

Hipertansiyon Neden Önemlidir?

Hipertansiyon kesin olarak tedavi edilmesi gereken toplumsal bir sorundur. Hastaların azımsanmayacak bir kısmının kan basıncı yüksekliğinin farkında olmaması, hipertansiyonun önemini artırmaktadır. Hipertansiyon yüksek kolesterol, şeker hastalığı, sigara, şişmanlık gibi kalp damar hastalığına zemin hazırlayan ve ilerlemesini hızlandıran önemli risk faktörlerinden biridir. Ayrıca hipertansiyon, inme ve kalp krizinin en sık nedenidir.

Hipertansiyonun Belirtileri Nelerdir?

Hipertansiyon başağrısı, baş dönmesi, çarpıntı gibi bazı belirtilerle ortaya çıkabilir. Ancak bazı hastalarda malesef hiçbir şikayete neden olmadan da gözlenebilmekte ve tesadüfen belirlenmektedir.

Hipertansiyon Ne Gibi Hastalıklara Yol Açmaktadır?

Hipertansiyon değişik böbrek hastalıklarına, kalp ve damar hastalıklarına, felç gibi bir çok önemli hastalığa neden olabilmektedir.

Hipertansiyon Tedavisinin Hedefleri Nelerdir?

Tansiyon tedavisinde ilk amaç, kan basıncı kontrolünü sağlamaktır. Bu sayede yüksek tansiyona bağlı oluşabilecek ek hastalıkların ortaya çıkması engellenmektedir. Ayrıca hastaların eğitimi ve  tedaviye uyumlarının sağlanması tansiyon tedavisinin önemli konularıdır. Hipertansiyon tedavisi ömür boyu sürecek bir tedavidir. Kan basıncının istenilen düzeye düşürülmesi tedavinin bırakılması anlamına gelmemektedir. Ülkemizde ilaç kullanmasına rağmen  halen her 5 hastadan 4'ünün tansiyonu kontrol altında değildir.

Hipertansiyon Tedavisinde İlaç Kullanımı

Günümüzde tansiyon tedavisinde kullanılan pek çok ilaç mevcuttur. Bu da hipertansiyon
tedavisinde ilaç seçimini çok önemli hale getirmektedir. Dünya sağlık örgütü ve uluslar arası hipertansiyon dernekleri antihipertansif ilaç seçiminde hekimlere yol göstermek amacıyla kılavuzlar yayımlamaktadırlar. Hekimler hastalara uygun tedaviyi bu kılavuzlar eşliğinde belirleyerek tedaviyi gerçekleştirmektedir.

Hipertansiyon tanısını yeni almış hastada hekim uygun ilaçı ve dozunu belirleyebilmek amacıyla, ilaç kullanımı eşliğinde tansiyon takibi istemektedir. Tansiyon tedavisine başlandığında ilk 10 gün vücudumuzda bir uyum süreci gözlenebilir. Uzun süre yüksek seyreden kan basıncının düşüşüne bağlı bazı belirtiler olabilir (halsizlik , baş dönmesi gibi). Bu dönemde sık aralıklara tansiyonu ölçüp kaydetmek, 10. günün sonunda hekime iletmek uygun olabilir. Hedef kan basıncına ulaşılamadığı durumlarda hekimler tansiyon ilaçlarına ek yapabilmekte ya da ilacı değiştirebilmektedirler.

Hipertansiyon Tedavisinde Diyet ve Egzersizin Yeri

Hipertansiyon teşhisi konmuş hastaların yaşam tarzlarını değiştirerek uygun diyet ve egzersiz programlarına başlamaları gerekmektedir. İlk olarak yemeklerde tuz kullanımının kısıtlanması tansiyon tedavisinin etkinliğini ortaya çıkartmak açısından önemlidir. Buna ek olarak yemeklerde doymuş yağ kullanımı yerine, zeytinyağı gibi doymamış yağların, az miktarda kullanılması uygundur. Obez hastaların kilo kaybına yönelik diyet yapmaları önem taşımaktadır. Sigaranın bırakılması ve alkol tüketiminin minimuma indirilmesi diyet tedavisinde oldukça faydalıdır.

Uygun hastalarda tansiyon tedavisine ek olarak düzenli egzersiz yapılması oldukça faydalıdır. Yürüyüş, jimnastik ve bisiklet gibi hafif egzersizler önerilmektedir. Egzersizin düzenli yapılması kan basıncının düşmesi, iyi kolesterolün artması ve damar sertliğinin azalması gibi birçok fayda sağlamaktadır